Λαογραφικό Μουσείο Ψαρίου Ηραίας Αρκαδίας

Λαογραφικό Μουσείο Ψαρίου Ηραίας Αρκαδίας

 

Εάν ζούσαν σήμερα οι δωρητές του χώρου που δημιουργήθηκε έπειτα από χρόνια το Λαογραφικό Μουσείο Ψαρίου, οι αδελφοί Κωνσταντόπουλοι (του Χαρίκλειου), θα ήσαν πολύ περήφανοι για την δωρεά τους. Ο χώρος της δωρεάς τους κοσμεί ένα ολόκληρο χωριό.

Η Αδελφότητα Ψαραίων -που έκτισε το συγκρότημα- αρχικά σαν Ξενώνα αλλά με την αμέριστη βοήθεια του Δημήτρη Παρ. Σταματόπουλου στη συνέχεια κατάφερε και άλλαξε τη χρήση του σε Λαογραφικό Μουσείο, έτσι ώστε σήμερα, κυριολεκτικά, να μπορεί να ειπωθεί ότι ο τελικός σκοπός επετεύχθη.

Από την Αδελφότητα, δύο μέλη του Δ.Σ. ανέλαβαν να διεκπεραιώσουν έργο δύσκολο, κλήθηκαν και από το τίποτα, από άδειους τοίχους και άδεια δωμάτια, έστησαν, δημιούργησαν, ό,τι καλύτερο διαθέτει σήμερα το χωριό μας. Τα μέλη του Δ.Σ. της Αδελφότητας, οι κυρίες Μαρία Ιω. Πανουσοπούλου (κόρη του αείμνηστου Καλαμάτα), γέννημα θρέμμα του χωριού, και η Ειρήνη (Ρένα) Κονδυλοπούλου, γέννημα θρέμμα της Αιτωλοακαρνανίας, Ψαραία όμως κι αυτή, σύζυγος του Γιάννη Αναστ. Καλκανά, κατάφεραν, με κόπο, αγωνία, μεράκι και καλή διάθεση και έδωσαν μορφή σε αυτό το αριστούργημα που εμείς πλέον με καμάρι ονομάζουμε Λαογραφικό Μουσείο Ψαρίου.

Το στήσιμο ενός μουσείου, αρχαιολογικού, εθνολογικού, λαογραφικού κ.α., δεν είναι καθόλου εύκολη δουλειά. Μάλιστα, υπάρχει και ειδικότητα μουσειολόγου, που σπουδάζει στα πανεπιστήμια και αποκτά ειδικές γνώσεις φροντίζοντας στη συνέχεια να μεταφέρει τις γνώσεις του σε υπό ανέγερση μουσεία και να τις υλοποιεί. Οι δύο όμως κυρίες που ανέλαβαν το έργο, δεν απέκτησαν την ειδικότητα του μουσειολόγου, αλλά υπερτερούσαν έναντι αυτού για δυό σημαντικούς λόγους: γεννήθηκαν από αγροτικές οικογένειες αφενός και αφετέρου είχαν βιωματικές εμπειρίες από το πλουσιότατο πολιτισμικό υλικό που έκθεσαν στον χώρο του μουσείου.

Ένα Λαογραφικό Μουσείο, ιστορεί τον βίο της Κοινότητας στο διάβα των αιώνων, φανερώνει τον αγώνα του αγρότη και καλλιεργητή της γής και του κτηνοτρόφου, των μέσων που διέθετε ένα νοικοκυριό για να βοηθήσει την επιβίωσή του, τα εργαλεία που χρησιμοποιούσε για να μαλακώσει τη σκληρή γη, να την στεριώσει με την ξερολιθιά από τις κατεβασιές του νερού, να φτιάξει τα ρούχα του, και πόσα ακόμα χρήσιμα πράγματα για την σκληρή καθημερινότητά του.

Ναι, ήταν πολύ σκληρή η ζωή της Κοινότητας, τόσο, που επιβίωναν οι δυνατοί, η φυσική επιλογή ρύθμιζε το κάθε τι. Για τον λόγο αυτό οι άνθρωποι της γης και της κτηνοτροφίας ήσαν σκληροί, αν δεν ήσαν δεν θα επιβίωναν. Σκληροί αλλά με μαλακές ψυχές, σκληροί στο σώμα αλλά μεγάλες καρδιές. Όλοι μας έχουμε πολλά παραδείγματα από τον βίο εκείνων των ανθρώπων, των δικών μας ανθρώπων, εμείς τα πιτσιρίκια τότε, πηγαίναμε στον παππού μας τον τσοπάνη φαγητό σχεδόν κάθε μεσημέρι, στη Γκούρα που λημέριαζε με τα γίδια του, ο μπάρμπας μου ο Καλαμάτας όργωνε την Αρκαδία και την Πελοπόννησο με τα αγώγια που έκανε, το σπίτι από το χάραμα είχε τη μορφή εργοστάσιου διότι οι γυναίκες είχαν ένα σωρό δουλειές να τελειώσουν, τα ίδια έκαναν και οι δικοί σας παππούδες και πατεράδες, οι δικοί σας συγγενείς, ένα χωριό στον ίδιο μεγάλο αγώνα της ζωής. Αυτές τις ιστορίες δείχνει με ολοκληρωμένο τρόπο το μουσείο που έστησαν με τέχνη ζηλευτή οι δύο προαναφερόμενες κυρίες.

Τα εκθέματα του μουσείου, προέρχονται από δωρεές Ψαραίων αλλά και φίλων τους, δίχως την δική τους γενναιοδωρία, ο χώρος θα ήταν λειψός, άδειος, μη ανταποκρινόμενος στη φιλοσοφία ενός Λαογραφικού Μουσείου. Οι δύο έν λόγω κυρίες, με την συμπαράσταση της Αδελφότητας και των υπολοίπων μελών του Δ.Σ. της, ξεπέρασαν κάθε δυσκολία, κάθε εμπόδιο, και κατάφεραν την φιλοτιμία των δωρητών να την υλοποιήσουν στο έπακρο. Καθόλα άξιες, αν έστηναν ένα παρόμοιο μουσείο κάπου αλλού, θα αμείβονταν πλουσιοπάροχα, αδρά, στο Ψάρι όμως τα πράγματα κυλάνε διαφορετικά, η ανιδιοτέλεια και η προσφορά βρίσκονται στην αιχμή της ζωής αυτού του μικρού ορεινού χωριού. Του χωριού που έμελλε να είναι για άλλους ο γενέθλιος τόπος, για άλλους ο τόπος καταγωγής, για όλους όμως υπάρχει μία κοινή συνιστάμενη, ένας αόρατος μίτος, λέγεται Αγάπη.

Ο επισκέπτης του Λαογραφικού Μουσείου θα εντυπωσιαστεί από την πρώτη στιγμή, από το πρώτο του βήμα όταν εισέλθει στον χώρο, θα τον εντυπωσιάσει η καθαριότητα, η τάξη, η αρμονία που διαχέεται και ενοποιεί όλα τα εκθέματα σε μία ενότητα, αυτή της αυθεντικής Λαογραφίας.

Δίνω στη συνέχεια δύο τυχαίες φωτογραφίες σε υψηλή ανάλυση από τον εσωτερικό χώρο του Λαογραφικού Μουσείου για του λόγου το αληθές.

Τόσο η Αδελφότητα αλλά και οι δύο κυρίες μέλη του Δ.Σ. της, η Μαρία Ιω. Πανουσοπούλου και η Ρένα Κονδυλοπούλου-Καλκανά, έφεραν σε πέρας έργο μεγίστης δυσκολίας. Τους αξίζουν συγχαρητήρια.

Τα εγκαίνια του Λαογραφικού Μουσείου Ψαρίου, έχουν προγραμματισθεί από την Αδελφότητα Ψαραίων και θα γίνουν την Κυριακή 27 Αυγούστου στις 11.00 π.μ. και στη συνέχεια θα προσφερθεί καφές.

 

Φωτογραφία Μουσείου 1

Φωτογραφία Μουσείου 2

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος