Κάποτε είχαμε παπάδες που τραγουδούσαν και από τον άμβωνα

Κάποτε είχαμε παπάδες που τραγουδούσαν και από τον άμβωνα

 

Τούτ’ η γης κυρά Γιώργαινα
Τούτ’ η γης που την πατούμε
Όλοι μέσα θε να μπούμε
Τούτ’ η γης κυρά Γιώργαινα
Τούτ’ η γης με τα χορτάρια
Τούτ’ η γης με τα χορτάρια
Τρώει νιούς και παληκάρια
Να ‘ξερα κυρά Γιώργαινα
Να ‘ξερα πως θα γλυτώσω …

Το ωραίο αυτό δημώδες άσμα, μέχρι εδώ το θυμάμαι! Καθώς το σιγοτραγουδούσα προ ολίγου. Είμαι και βαρύτονος -όπως μου ΄λέγαν στην χορωδία που ήμουν κάποτε μέλος- και γυρίζαμε την Ελλάδα άδοντας δημώδη άσματα, ή πηγαίναμε στα θέατρα και στα γήπεδα και προσφέραμε συγκίνηση στον κόσμο που άκουγε και σώπαινε, ή πάλι στα κανάλια της τηλεόρασης που τραγουδούσαμε για τις εθνικές επετείους. Εκείνο το μουσικό ταξίδι ήταν όντως πολύ όμορφο για μένα και φαντάζομαι και για τα υπόλοιπα μέλη της χορωδίας. Μάλιστα, όλη εκείνη η προσπάθεια αργότερα γέννησε έναν αριστουργηματικό δίσκο, ένα μνημειώδες λαϊκό μουσικό έργο, δηλαδή το: «Ερωτική Αρκαδία – Άγραφοι Νόμοι». Όλο αυτό με μπροστάρη τον αγαπητό Κώστα Παυλόπουλο και τον γιό του Γιάννη, με καταγωγή από τα Σαρλαίικα Ηραίας Αρκαδίας.

Λυκαβηττός, Μέγαρο Μουσικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, θέατρα και γήπεδα, κανάλια, ακόμα και πλατείες, φιλοξένησαν μουσικά μας ταξίδια από την Αρκαδία ειδικότερα και τον Μωριά γενικότερα.

Σαν αστραπή πέρασαν αυτές οι σκέψεις από το μυαλό μου που αποτυπώνω τώρα στον κειμενογράφο, και σαν αστραπή πάλι, η σκέψη -αυτός ο δυνάστης μας-, έτρεξε στο Ψάρι, στον τόπο καταγωγής μου, διότι απ’ όσο θυμάμαι, και ο παπάς του χωριού εκεί πάνω στη λειτουργία, ξέφευγε που και πού και έπιανε να ψέλνει καγκέλια και καλαματιανούς σκοπούς. Μου άρεσε πολύ που άκουγα από τον άμβωνα τον παπά να ξεφεύγει από την αυστηρότητα της βυζαντινής μουσικής και να πιάνει το μοτίβο της κυρά Γιώργαινας για παράδειγμα, ή της Παπαλάμπραινας, ή ό,τι άσμα του άρεσε πιο πολύ.

Επειδή δεν είμαι και καλός χριστιανός, όπως ο περισσότερος αγνός κόσμος, στην εκκλησία δεν πολύ-πήγαινα, μα όταν το έκανα, τα εκκλησιαστικά άσματα είχαν δημώδη τροχιά και απολάμβανα τις λεπτές και όμορφες εκείνες μοναδικές στιγμές. Δυστυχώς, όλο αυτό το παράδοξο συνήθειο από μέρους μου, χάθηκε, μάλλον οριστικά. Γιατί; Διότι, εδώ και μερικά χρόνια στο χωριό μας δεν έχουμε παπά που να άδει και κατ’ επέκταση δεν έχει μάλλον την ευελιξία των προηγούμενων παπάδων του χωριού μας που, είχαν τουλάχιστον ή γνώριζαν καλύτερα, δημοτικά τραγούδια και μετέφεραν τους σκοπούς τους στην θεία λειτουργία. Τι πιο ανθρώπινο αλήθεια απ’ αυτό; Τι πιο αγνό;

Εγώ έκοψα την εκκλησία του χωριού μου μαχαίρι, όχι για τον παραπάνω λόγο μόνο, αλλά και διότι το κλίμα μέσα στον ναό ήταν βαρύ, ανθυγιεινό για τα δικά μου τουλάχιστον μέτρα. Βέβαια, εγώ δεν αποτελώ ούτε τον κανόνα μα ούτε και εκφράζω την μικρή κοινωνία του χωριού μας, παρά εκφράζω εμένα και μόνο εμένα. Το γιατί όμως έχει αδειάσει η εκκλησία του χωριού μας από κόσμο που πλέον (πλην ελαχίστων, δύο-τριών το πολύ ατόμων), δεν πηγαίνει σε αυτήν, ασφαλώς και υπάρχει κάποια αιτία. Εδώ γεννήθηκε ένα πρόβλημα που ζητά λύση. Όμως, είναι δύσκολο (δεν λέω αδύνατο) να λύσει κάποιος ένα πρόβλημα εφόσον είναι μέρος του. Για να λυθεί λοιπόν το πρόβλημα, θα πρέπει ο εμπλεκόμενος σε αυτό να βγεί έξω από αυτό.

Αντιλαμβάνομαι εδώ, ότι το πρόβλημα δεν δημιουργήθηκε από Ψαραίους, διότι οι όπου γης Ψαραίοι, τον Αγιάννη τον έχουν στην καρδιά τους, τον φροντίζουν, τον περιποιούνται, κάνουν έργα άξια λόγου προς τιμή του, τον έχουν σημείο κεντρικό στην αναφορά τους για το Ψάρι. Και όμως, η εκκλησία άδειασε και θα πρέπει ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του. Ποιος λοιπόν ευθύνεται που ο Αγιάννης δεν δέχεται πλέον τον κόσμο του;

Ας αναρωτηθεί γι’ αυτό η Μητρόπολη Γόρτυνος & Μεγαλοπόλεως, αυτή είναι αρμόδια και αυτή έχει διορίσει παπά στην ενορία μας. Γνωστό ασφαλώς είναι ότι ο παπάς είναι δημόσιος υπάλληλος (υπάρχουν και εξαιρέσεις αλλά δεν ισχύουν για τον δικό μας παπά), και έχει υποχρεώσεις.

Το ερώτημα που τίθεται, ένα από τα πολλά, είναι και αυτό: τηρεί ο παπάς της ενορίας μας τις υποχρεώσεις του;

Ένα άλλο ερώτημα που αιωρείται στον καθαρό αέρα του χωριού μας είναι: έχει δικαίωμα ο παπάς της ενορίας μας να μας κρίνει σαν ανθρώπους;

Πολλά είναι τα «αφελή» ερωτήματα που μπορούν να τεθούν αλλά δεν έχουν νόημα, αφής στιγμής μάλιστα το πρόβλημα συνεχίζει να υπάρχει και δεν θα λυθεί αν δεν ιδωθεί απ’ έξω, χωρίς παρωπίδες. Απ’ έξω υπάρχει η Μητρόπολή μας, ας το δεί αν θέλει (διότι μπορεί) και αν φυσικά έχει την διάθεση να λύνει προβλήματα που δημιουργούν οι υπάλληλοί της, έν προκειμένω οι ιερείς της.

Για να επανέλθω όμως από εκεί που άρχισα, ας ακούσουμε ένα ωραιότατο δημοτικό τραγούδι από τον δίσκο «Ερωτική Αρκαδία – Άγραφοι Νόμοι» που έχει μάλιστα πάρα πολύ παλιές καταβολές: «Τρείς αντρειωμένοι εβούλησαν».

 

https://www.youtube.com/watch?v=1YVLvijF52g

 

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος