Η ασέβεια στην παράδοση ...

Από την εποχή του Σίμωνα Καρρά και της Δόμνας Σαμίου, έλλειψαν οι πραγματικοί δάσκαλοι και ερευνητές της μουσικής μας παράδοσης. Αυτοί οι δυό άνθρωποι έκαναν εξαντλητική έρευνα και ποτέ δεν κατέληξαν πανηγυριτζήδες. Ήταν οι κορυφαίοι που άκουσαν, και μετέφεραν μέσα από το έργο τους σε όλους εμάς την γνησιότητα του λαϊκού τραγουδιού – του δημοτικού – στον Μωριά και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Είχαν σχολές, και μαθητές καλούς, που αγαπούσαν τ’ ακούσματα της παράδοσης. Οι μαθητές συνέχισαν αλλά κι αυτοί μεγάλωσαν, και σήμερα ο χώρος αυτός μένει κενός – το κενό δεν μπορεί να συμπληρωθεί απ’ όλους αυτούς που είδαν έναν καινούριο τρόπο βιοπορισμού μέσα από την παράδοση.

Έτσι ζήσαμε και ζούμε τα πανηγύρια που στην εξέλιξή τους άλλαξαν ρότα και μορφή και δεν παράγουν πλέον ποιότητα, δεν συνεχίζεται η έρευνα με τον ζήλο των αναφερομένων μουσικών ερευνητών – αλλά όλα μετριούνται με το χρώμα του χρήματος, με το «πόσα» και στο χέρι.

Θύμα της βέβηλης εποχής μας και η παράδοση – που σημαίνει ότι θεοποιήσαμε τον υλικό κόσμο και ξεχάσαμε – αφήσαμε έξω από τη ζωή μας την αρμονία της πραγματικής μουσικής. Η ζωή απαιτεί ήχους σκληρούς που να συμβαδίζουν με την βάρβαρη καθημερινότητα της πλάνης και της γοητείας. Όποιος καταφέρνει και ζει έξω από την βαρβαρότητα δεν κατανοείται από το αλαλάζον πλήθος που απαιτεί μόνο άρτους και θεάματα – και όσοι είναι μέσα στην βαρβαρότητα – σαν τα κοπάδια, οδηγούνται από τα σκυλιά του τσοπάνη στο μαντρί – εκεί που ο έλεγχος είναι αυστηρός και αλάθητος.

Μουσική σημαίνει αρμονία, και αρμονία έχεις όταν αντιλαμβάνεσαι ότι αποτελείς αναπόσπαστο μέρος της φύσης και όχι ξεχωριστό κομμάτι της. Στα πανηγύρια όμως του «πολιτιστικού Αυγούστου» στην Ελλάδα, αναστενάζει η καψούρα, ο εγωισμός, η προβολή, και ακόμα και το αρμόνιο της λαϊκής ορχήστρας που σαν χιονοστιβάδα χώθηκε στην παράδοση!

Την παράδοση προσπαθούν να διατηρήσουν και να σώσουν οι πολιτιστικοί σύλλογοι, αλλά παρά την όποια φιλοτιμία τους, ο κύκλος των επιλογών τους είναι πολύ περιορισμένος. Δεν ευθύνονται βέβαια οι σύλλογοι αυτοί που προσπαθούν να επιλέξουν μουσικά σχήματα από μια πληθώρα μετριοτήτων. Αν καταφέρουμε και την μετριότητα κάποια στιγμή την αποβάλουμε από τη ζωή μας, ως δια μαγείας θα εξαφανιστούν από προσώπου γης οι φέροντες τον τίτλο του «παραδοσιακού μουσικού».

Όμως τα λόγια τα πολλά είναι φτώχεια (που λέει και ο θυμόσοφος λαός μας), εδώ θα είμαστε να ζήσουμε άλλη μία «πολιτιστική πανδαισία» στα μέτρα των «λαϊκών τραγουδιστών και οργανοπαικτών».

Ας πάρουμε όμως ένα μικρό δείγμα του τι εστί δημοτικό τραγούδι από τον συμπατριώτη μας Χρήστο Αν. Μαυραειδόπουλο, που σαν μαθητής του Σίμωνα Καρρά ευτύχησε – και μαζί μ’ αυτόν και το Ψάρι, κι έχουμε έναν εκπληκτικό δίσκο. Από τον δίσκο αυτό ας ακούσουμε το:

Καράβια απ’ τα Σάλωνα (κλίκ εδώ).

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος