Στον καιρό της ελιάς ...

Το θεϊκό δένδρο της ελιάς, μαλάκωσε την καρδιά του σκληρού Ποσειδώνα όταν του το πρόσφερε η Αθηνά αφενός και αφετέρου έγινε το σύμβολο της ειρήνης από τότε μέχρι και σήμερα στον Κόσμο.

Ο δαιμόνιος Σόλων, κυβερνήτης κάποτε της Αθήνας, προώθησε με την πολιτική του το ελαιόδενδρο, προφύλαξε την μορία[i] ελιά ωσάν κόρη οφθαλμού, και αύξησε θεαματικά την παραγωγή της.

Οι αρχαίοι ημών πρόγονοι, που δεν σκέφτονταν όπως εμείς σήμερα, αλλά ήσαν πρακτικοί άνθρωποι, την ελιά την χρησιμοποιούσαν με ποικίλους τρόπους στην καθημερινότητά τους και σε εκδηλώσεις τους. Για θρησκευτικές τελετές, σπονδές κτλ, προς βρώσιν (εντάξει, ευσεβείς ήσαν αλλά είχαν κι ένα στομάχι να θρέψουν), σε αθλητικές εκδηλώσεις είχαν τον κότινο (στεφάνι από αγριελιά), για αρώματα και καλλυντικά, για φως, για την θέρμανσή τους, και για πάρα πολλές ακόμα καθημερινές τους ανάγκες.

Από τότε μέχρι σήμερα έχουν περάσεις δεκάδες αιώνες. Η ελιά, για τους Έλληνες τουλάχιστον εξακολουθεί και είναι ιερό δένδρο, ευλογημένο από την θεά της Σοφίας. Η παράδοση της ελιάς συνεχίζει να έχει δύναμη – και διακρίνεται εύκολα η αιώνια συνέχεια από τους χιλιάδες μικροπαραγωγούς που διατηρούν με ευλάβεια τα λιοστάσια τους, τα περιποιούνται, τα φρεζάρουν, συλλέγουν τον καρπό, τον πάνε στο λιοτρίβι και γεύονται το δώρο της φύσης.

Είναι δύσκολη, πολύ κουραστική, ενίοτε και επικίνδυνη η συγκομιδή του ελαιόκαρπου. Η ελληνική οικογένεια που διαθέτει ελαιόδενδρα, συγκεντρώνεται σαν σε γιορτή για να απλώσει τα λιόπανα, να ραβδίσει τα δένδρα, να συγκεντρώσει τον καρπό σε σακιά. Ολόκληρη διαδικασία μέχρι να κυλήσει το θείο παχύρευστο υγρό και να γεμίσει τα κιούπια.

Ένα μικρό δείγμα από την συγκομιδή της ελιάς. Στο φωτορεπορτάζ που ακολουθεί, ο κάθε μικροπαραγωγός, εύκολα μπορεί να δει τον εαυτό του.

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος


[i] ‘Ηταν η ελιά που φυτεύτηκε στην Ακρόπολη και θεωρείτο δένδρο ιερό. Από τους κλώνους της μορίας ελιάς γεννήθηκαν πολλές ελιές στην Αθήνα και η κοπή ή καταστροφή της τιμωρείτο με θάνατο.