Ειδικό Επενδυτικό Πρόγραμμα Δήμου Ηραίας

Τουριστικές χρήσεις πολιτιστικού αποθέματος

Η ανάδειξη της τοπικής ταυτότητας μέσω ενός ορθολογικού σχεδιασμού με την ενεργό συμμετοχή  του πληθυσμού στο πλαίσιο της τοπικής ανάπτυξης αποτελεί βασική παράμετρο για τη σύμμετρη κατανομή των τουριστών στο χώρο και στο χρόνο. Στο πλαίσιο αυτό, ο τοπικός πληθυσμός μπορεί να ευαισθητοποιηθεί μέσα από σωστή ενημέρωση και κατάρτιση και να λάβει ουσιαστικό και ενεργό ρόλο στην προώθηση της τοπικής ανάπτυξης σε διαπεριφερειακή και εθνική διάσταση.

Κι αυτό μπορεί να γίνει υπό προϋποθέσεις και όχι ανεξέλεγκτα. Τις προϋποθέσεις αυτές ορίζουν η πολιτική και ειδικότερα ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός, καθώς και η πολιτική περιβαλλοντικής διαχείρισης. Βασικά στοιχεία αυτών των πολιτικών εντάσσονται σε ένα πλαίσιο ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης του περιβάλλοντος που προωθεί κίνητρα για κατασκευή ήπιων μορφών ενέργειας (βιοκλιματική αρχιτεκτονική), για αυστηρή εφαρμογή και τήρηση των περιβαλλοντικών προτύπων και δημιουργία προστατευτικών ζωνών γύρω από ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές, και για ευαισθητοποίηση των τουριστών και του τοπικού πληθυσμού, αλλά και όσων ασχολούνται με τον τουρισμό σχετικά με τα περιβαλλοντικά θέματα.

Η άσκηση πολιτικής αειφόρου ανάπτυξης στοχεύει στην αλλαγή των αντιλήψεων – συμπεριφορών των καταναλωτών και στις πρακτικές άσκησης αναπτυξιακής και περιβαλλοντικής πολιτικής. Αυτό απαιτεί την ανάληψη ουσιαστικής δράσης που να υπακούει στη λογική της συνεπευθυνότητας με ευέλικτα σχήματα συνεργασίας δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, επιχειρηματιών και μη κυβερνητικών οργανισμών που μπορούν να αναλάβουν πρωτοβουλίες και καινοτόμες δράσεις.

Για την επίτευξη των παραπάνω διεθνώς χρησιμοποιούνται διάφορα εργαλεία, όπως είναι οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ο σχεδιασμός και η χάραξη ζωνών, η πολιτιστική ερμηνεία, η υιοθέτηση βραβείων και σημάτων, η οικοσήμανση (Eco-label), η τουριστική φέρουσα ικανότητα (tourism carrying  capacity).

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχουν παραδείγματα ανάπτυξης του τουρισμού σε ορεινές περιοχές με σημαντική οικολογική αξία (Area of Outstanding Natural Beauty).  Οι περιοχές αυτές προστατεύονται με ειδικό θεσμικό πλαίσιο, ενώ υπάρχουν ειδικές επιτροπές που είναι υπεύθυνες για την αναγνώριση και οριοθέτηση αυτών των περιοχών και την παροχή συμβουλών για το σχεδιασμό και την ανάπτυξή τους. Σε αυτές τις περιοχές βασικός σκοπός είναι η προστασία της φυσικής ομορφιάς, η προώθηση της αναψυχής όταν είναι συμβατή με την προστασία της γεωργίας, της δασονομίας  και γενικά της αγροτικής ζωής, καθώς και η προστασία των οικονομικών αναγκών των τοπικών κοινωνιών.

Στην Ελλάδα, πλην ορισμένων αποσπασματικών έργων, δεν υπάρχει ένα αξιόλογο πρόγραμμα αξιοποίησης των φυσικών, πολιτιστικών κι οικολογικών πλουτοπαραγωγικών πόρων των ορεινών περιοχών που να αποτελεί υπόδειγμα ορεινής τουριστικής ανάπτυξης. Επίσης, δεν υπάρχει και το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο που να ενισχύει τέτοιες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, ούτε παρέχονται οικονομικές ενισχύσεις.

Εκτιμούμε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να εφαρμόσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης των ορεινών όγκων στηριζόμενη στην ιδιαιτερότητα των τοπικών πόρων για ανάδειξη και προβολή  και εξοικονόμηση ενέργειας.

Η συνέχεια ολόκληρου του προγράμματος «The Arcadian Heritage Network»

 

 

 

 

 

Βασίλης Κ. Αναστασόπουλος