Στη Φωλιά του Χρόνου – ταινία του Αλέξανδρου Παπαηλιού

Εδώ και λίγο καιρό είδα την ταινία/ντοκιμαντέρ του Αλέξανδρου Παπαηλιού, «Η Φωλιά του Χρόνου». Προβλήθηκε για πρώτη φορά το 2015, την εποχή που η κρίση που τσάκισε την Ελλάδα και φτωχοποίησε χιλιάδες Έλληνες, είχε διανύσει τη μισή σχεδόν διαδρομή της.

Το να γυρίζεις μία ταινία με ιδίους πόρους στο διάστημα εκείνο, δεν ήταν απλώς ένας άθλος, ήταν κάτι περισσότερο, μία γροθιά στο σύστημα που είχε στοχοποιήσει όλους σχεδόν τους Έλληνες πολίτες της – που βίωναν μία πολυεπίπεδη κρίση, στην οικονομία, στον πολιτισμό, στο περιβάλλον, στις ανθρώπινες σχέσεις, ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που είχε οδηγήσει τον Έλληνα πολίτη σε αδιέξοδο.

Μέσα σε αυτό το κοινωνικά φορτισμένο πλαίσιο, η Φωλιά του Χρόνου μας δείχνει την πορεία τριών νέων ανθρώπων που αποφάσισαν να εγκαταλείψουν τις ανθρωποφάγες πόλεις και επέλεξαν να δραστηριοποιηθούν στη φύση. Και οι τρείς επιστήμονες, δεν θέλησαν να συμβιβαστούν με τα μαύρα σύννεφα που είχαν απλωθεί στον πεντακάθαρο γαλάζιο ουρανό και τον μόλυναν με την παρουσία και τα «θέλω» τους.

Για τις ενασχολήσεις τους, διάλεξαν τα σπάνια οικοσυστήματα του Έβρου, του Νέστου, το Δέλτα του Αξιού, την Κερκίνη με την λίμνη της, τον κόλπο της Κυπαρισσίας με την Γιάλοβα και την Πύλο, έφτασαν στις Κυκλάδες, διάλεξαν να μελετήσουν τα ορφανά ορυχεία της Λαυρεωτικής.

Ειδικά για την Λαυρεωτική, μία είσοδος σε αυτήν, είναι από το χωριό των Λεγραινών προς την Καμάριζα. Στη διαδρομή αυτή, βλέπεις διάσπαρτα στις άκρες του δρόμου αρχαία λείψανα, κλειστά πηγάδια ορυχείων, κυρίως όμως διακρίνεις την εγκατάλειψη της Πολιτείας. Ο δρόμος αυτής της διαδρομής μπορεί να είναι κακοτράχαλος, μα η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι γεμάτη από αρχαία αρώματα, από εκκωφαντικές σιωπές, από μία αρμονία που σε καθηλώνει με την αόρατη παρουσία της.

Οι τρείς αυτοί νέοι άνθρωποι που επέλεξαν να ζήσουν στην πραγματικότητα από την ψευδαίσθηση των πόλεων, υμνούν τη φύση, αναστοχάζονται, έχουν αντιληφθεί τον κατήφορο του ανθρώπου που από πολίτης έγινε καταναλωτής, δηλώνουν πλούσιοι -και είναι-, διότι αφαίρεσαν πολλές ανόητες επιθυμίες, νιώθουν πληρότητα όταν αντικρίζουν ένα φλαμίνγκο, έναν αετό, έναν χαμαιλέοντα.

Ο φακός του σκηνοθέτη της ταινίας, του Αλέξανδρου Παπαηλιού, δείχνει έναν αληθινό κόσμο, αυτόν της μη τουριστικής Ελλάδας, έναν αθέατο κόσμο που είναι δίπλα μας, σε κάθε στροφή ενός ορεινού δρόμου, στις εκβολές των ποταμών, στις όχθες των λιμνών, στις στοές των ορυχείων. Ο Αλέξανδρος Παπαηλιού, υμνεί την φύση, και δεν το κάνει πρώτη φορά, είχε προηγηθεί το αριστούργημά του «Πατρίδα είναι η παιδική ηλικία».

Συνοδοιπόροι του σκηνοθέτη στην διαδρομή αυτή της ελληνικής υπαίθρου με τις θαυμαστές ομορφιές της και τα γαλήνια μέρη της, τρείς νέοι άνθρωποι που, επέλεξαν την αλήθεια από το δήθεν, πήρανε τον δρόμο του Ηρακλή, εκείνο τον ανηφορικό και δύσβατο δρόμο. Διότι, μόνο οι δύσκολοι δρόμοι, σφυρηλατούν το πνεύμα, ανοίγουν το μυαλό και κοινωνούν τα δώρα της μάνας φύσης.

Βλέποντας και αυτή την ταινία του Αλέξανδρου Παπαηλιού, νιώθω την ανάγκη να τον ευχαριστήσω που μας δείχνει για ακόμα μία φορά την απλότητα της ζωής, μέσα από τον φακό του.

Arcadians.gr
22.10.2025

Παναγία η Ελοβίτισσα της Ζάτουνας & ο Κτητορικός Κώδικας αυτής

Συγγραφέας-εκδότης: Γεώργιος Παν. Θεοχάρης

Αθήνα 2023, Σχήμα: Β5 (17Χ24), Σελίδες: 102, ISBN: 978-618-84321-4-7, Βιβλιοδεσία: Ραφτό κολλητό

Μέσα στο βιβλίο αυτό, παρουσιάζεται το περιεχόμενο του κτητορικού κώδικα του ναού της Παναγίας της Ελοβίτισσας της Ζάτουνας, ο οποίος καθιερώθηκε στις 15 Αυγούστου 1765, ο οποίος φυλάσσεται στη Βιβλιοθήκη της Δημητσάνας, και ο οποίος έρχεται στο φως της δημοσιότητας πρώτη φορά.

Ο Κώδικας παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και προσφέρει πλούσια και ποικίλα ιστορικά στοιχεία στους ερευνητές. Περιέχει παντός είδους σημειώσεις που αφορούν το ναό της Παναγίας της Ελοβίτισσας, την Ζάτουνα, το σχολείο και τους κατοίκους της, αφού μέσα σε αυτόν συναντάμε πλήθος ονομάτων κατοίκων της Ζάτουνας και μη, πλήθος αντικειμένων του ναού, κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων του, καθώς επίσης και τοπωνύμια της Ζάτουνας και άλλων περιοχών. Επίσης, από τον κώδικα αντλούμε πλήθος λέξεων εκείνης της περιόδου παραγομένων από την τουρκική και την ιταλική γλώσσα.

Όλο το αρχείο σε μορφή PDF.

Arcadians.gr
14.10.2025

Ανέκδοτα περιουσιακά στοιχεία μοναστηριών & εκκλησιών της Γορτυνίας από την απογραφή Grimani (1699-1700)

Συγγραφέας-εκδότης: Γεώργιος Παν. Θεοχάρης

Αθήνα 2022, Σχήμα: Β5 (17Χ24), Σελίδες: 84, ISBN: 978-618-84321-3-0, Βιβλιοδεσία: Ραφτό κολλητό

Μέσα στο βιβλίο αυτό, παρουσιάζονται τα περιουσιακά που είχαν στην ιδιοκτησία τους κατά το έτος 1699 οι Μονές Προδρόμου, Αιμυαλών, Χρυσοπηγής Στεμνίτσας, Φιλοσόφου, Παναγίας Έλοβας Ζάτουνας, Παναγίας Βαλτεσινίκο, Παναγίας Τοπόριστας (Θεόκτιστο), Παναγίας Κερνίτζας, Αγίων Θεοδώρων Νεμνίτζας (Μεθύδριο), Αγίου Δημητρίου Στεμνίτσας, και οι εκκλησίες Στεμνίτσας, Αρκουδορέματος-Χρυσοβιτσίου, Γαρζενίκο (Ελάτη), Μαγουλιάνων, Βυτίνας, Γρανίτζας (Νυμφασία), Λάστας, Τοπόριστας (Θεόκτιστο), Γλανιτζιάς (Μυγδαλιά), Κερπινής, Βαλτεσινίκο, Πιάνας, Δημητσάνας, Παλαιοχωρίου, Δαφνίου, Μάρκου και Ζυγοβιστίου.

Πρόκειται για ανέκδοτα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας πρώτη φορά, και προέρχονται από την απογραφή που έκαναν την περίοδο εκείνη οι Βενετοί κατακτητές της Πελοποννήσου, τα αρχεία της οποίας φυλάσσονται στα αρχεία της Βενετίας.

Όλο το αρχείο σε μορφή PDF.

Arcadians.gr
14.10.2025

Αρχείο οικογένειας Πλαπούτα – Ανέκδοτα Έγγραφα

Συγγραφέας: Γεώργιος Παν. Θεοχάρης.

«Πελοποννησιακά», τόμος Β΄, έκδοση της Εταιρεία Πελοποννησιακών Σπουδών, Αθήναι 2019, σελίδες 291-324.

Μικρή μελέτη 34 σελίδων, μέσα στην οποία εκδίδεται για πρώτη φορά ένας λογαριασμός διαφόρων εξόδων που έκαναν οι απόγονοι του κλεφταρματολού Κόλια Πλαπούτα (1735-1826) από του Παλούμπα, κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821.

Αυτό το ιστορικό χειρόγραφο σαράντα πέντε (45) σελίδων, βρίσκεται αρχειοθετημένο στην Εθνική Βιβλιοθήκη Ελλάδος, στο Τμήμα Χειρογράφων και Ομοιοτύπων, στο Αρχείο Αγωνιστών, Κυτίον 176, μέσα σε τέσσαρες φακέλους, και εκδίδεται με την έγκριση και άδεια του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος.

Μέσα σε αυτό το ιστορικό υλικό, περιλαμβάνονται διάφορες αιτήσεις αναγνωρίσεως των εκδουλεύσεων των Πλαπουταίων και αμοιβής των αγώνων τους, αιτήσεις καταβολής δεδουλευμένων από χρεωστικές ομολογίες παλαιών οφειλών, λογαριασμοί εξόδων, διάφορα υπηρεσιακά διαβιβαστικά, πιστοποιητικά διαφόρων υπηρεσιών και οπλαρχηγών κ.α., μέσα στα οποία παρουσιάζονται πολλά και ποικίλα στοιχεία.

Αριθμοί στρατιωτών, ποσά που δαπανήθηκαν σε μισθούς και σιτηρέσια τους, σε αγορές ειδών και τροφίμων, τόποι στρατοπεδεύσεως τους σε πόλεις, σε χωριά και άλλους τόπους, είναι μερικά από αυτά. Δεν παραλείπουμε να σημειώσουμε ότι οι Πλαπουταίοι που καλούνταν και Κολιόπουλοι από τον πατέρα τους Κόλια, πολέμησαν στο πλευρό του γενικού αρχηγού της Επαναστάσεως Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, με τον οποίο είχαν και στενή συγγένεια.

Σε αυτό το χειρόγραφο αναφέρεται η στρατοπέδευση των στρατευμάτων του στρατηγού Δημητρίου Πλαπούτα στο χωριό Μάρκου Γορτυνίας, από 15 Ιουλίου έως 3 Αυγούστου 1825, κατά τη περίοδο του Ιμπραήμ.

Όλο το αρχείο σε μορφή PDF

Arcadians.gr

14.10.2025

Ἐπείγουσα ἐνημέρωση ἀπὸ τὸν Κοινοτάρχη Ψαρίου

Ἐνημερώνω τοὺς συμπατριῶτες ὅτι τὴν Δευτέρα 8 Σεπτεμβρίου, εἰδοποιήθηκα πὼς δὲν ὑπῆρχε νερὸ στὸ χωριό. Ἐπειδὴ ἀδυνατῶ νὰ ταξιδέψω λόγῳ σοβαρῶν θεμάτων ὑγείας στὴν οἰκογένεια μου, ζήτησα τὴν βοήθεια τοῦ Νίκου Μπράβου καὶ τοῦ Βασίλη Λιακόπουλου γιὰ νὰ δῶ τί πρόβλημα ὑπῆρχε. Μετὰ ἀπὸ ἐπισταμένη ἔρευνα, εὑρέθησαν δύο βρῦσες ἀνοιχτὲς σὲ αὐλές, καὶ στὴ συνέχεια, μιὰ σωλῆνα τοῦ δικτύου ὑδροδότησης κομμένη. Ὄχι σπασμένη ἢ τρύπια λόγῳ φυσιολογικῆς φθορᾶς ἢ ἀπὸ κάποιο ζῶο ποὺ μπορεῖ νὰ πέρασε ἀπὸ ἐκεῖ, ἀλλὰ κομμένη ἀπὸ ἀνθρώπινη παρέμβαση, καὶ μὲ κάποιο αἰχμηρὸ ὄργανο, ἱκανὸ νὰ καταφέρει τέτοιου εἴδους ζημιά.

Θέλω ἀρχικὰ νὰ εὐχαριστήσω τόσο τὸν Νῖκο Μπράβο ποὺ παρὰ τὸν φόρτο ἐργασίας του προχθὲς καὶ χτές, ἄφησε τὶς δουλειές του ὥστε νὰ γυρίζει σὲ ὅλο τὸ χωριὸ προσπαθῶντας νὰ διαπιστώσει τί συνέβαινε, ὅσο καὶ τὸν Βασίλη Λιακόπουλο ποὺ παρὰ τὴν ἡλικία του, ἀσχολήθηκε καὶ αὐτὸς χθὲς γιὰ νὰ ἐντοπιστεῖ τὸ πρόβλημα ποὺ ἄφησε τὸ χωριὸ χωρὶς νερό. Ὑπὸ τὶς ἐντολές μου καὶ οἱ δύο, καὶ σὲ διαρκῆ ἐπικοινωνία μαζί μου, ἔλεγξαν κάθε προσβάσιμο σημεῖο τοῦ δικτύου ὕδρευσης γιὰ διαρροές, μέχρι νὰ διαπιστωθεῖ τί ἀκριβῶς συνέβαινε καὶ νὰἀντιμετωπιστεῖἡ κατάσταση.

Ὡς πρὸς τὸ θέμα ποὺ δημιουργήθηκε καὶ ἄφησε τὸ χωριὸ χωρὶς νερό, ἔχει ἤδη ἐνημερωθεῖ ὁ Ἀντιδήμαρχος, κύριος Ἠλίας Ρέππας, ὑπεύθυνος τοῦ δικτύου ὕδρευσης ἀπὸ πλευρᾶς τοῦ Δήμου. Ἐνημερώνω σήμερα καὶ ἐσᾶς τοὺς συμπατριῶτες. Παρακαλῶ νὰ δείξουμε ὅλοι ὑπευθυνότητα ὥστε νὰ μὴν ἐπαναληφθεῖ παρόμοιο περιστατικὸ ποὺ ταλαιπωρεῖ ἀδίκως κατοίκους, ἐπισκέπτες, καὶ τοὺς ἐλάχιστους ἀνθρώπους ποὺ μποροῦν νὰ τρέχουν κάθε φορὰ ποὺ ὑπάρχει ἀνάγκη. Ὑπενθυμίζω δὲ ὅτι ἡ φθορὰ ξένης ἰδιοκτησίας καὶ ἡ σκοπούμενη βλάβη σὲ δημόσιες ἐγκαταστάσεις παροχῆς κοινωφελῶν ἀγαθῶν ὅπως εἶναι τὸ νερό, ἀποτελοῦν ποινικὰ κολάσιμα ἀδικήματα.

Ὁ Πρόεδρος τῆς Κοινότητας Ψαραίων Ἠραίας

Κωνσταντῖνος Πανουσόπουλος